Op dinsdag 1 februari 2022 organiseert Rijkswaterstaat een informatiebijeenkomst over nieuwe beheerplannen voor diverse Natura 2000-gebieden. Het gaat om zes gebieden in en om het Schelde-estuarium: de Oosterschelde, het Veerse Meer, de Westerschelde, de Vlakte van de Raan, de Voordelta en Grevelingen.

Het Kanaal Gent-Terneuzen (KGT) is een belangrijke verbinding tussen de havens van Gent en de Noordzee. Door de droge zomers in 2018, 2019 en 2020 zakte het waterpeil meermaals tot onder het alarmniveau, en loopt de zoutconcentratie op doordat de aanvoer van zoet water daalt. Tegelijkertijd neemt de scheepvaart alleen maar toe en openen zeesluizen daardoor vaker hun sluisdeuren. Daardoor komt ook meer zout water het KGT binnen. In 2020 is de Werkgroep Droogte KGT gestart om de mogelijke gevolgen van de droogte te identificeren, en te bepalen welke maatregelen nodig zijn. De werkgroep onderzoekt de huidige impact van de verzilting van het kanaal is, wat bijkomende verzilting zou betekenen en wat de eventuele kantelpunten voor gebruiksfuncties van het kanaal zijn. 

Waterschap Hollandse Delta heeft in samenwerking met Fugro, Deltares en het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) een innovatieve praktijkproef uitgevoerd om de sterkte van dijken op getijdenzand in relatie tot piping te onderzoeken. Die proef vond plaats in het ‘living lab’ in de Hedwigepolder, een testgebied voor onderzoeken naar waterveiligheid.

De Roadmap van de VNSC is omgezet in het Werkplan 2020-2023. Het team Onderzoek & Monitoring heeft op een rij gezet wat de doelen en acties zijn rond het onderzoeksprogramma van de VSNC voor 2021. Lees in sneltreinvaart wat er op welk thema op de planning staat.

Golven hebben een direct effect op de kwaliteit van habitats van bodemdieren (benthos) in de Schelde. Bij een hoge bodemschuifspanning (de kracht die ontstaat door de combinatie van stroming en golven) is er een grotere kans op erosie. Hierdoor kunnen bodemdieren wegspoelen. De aanwezigheid van bodemdieren heeft indirect ook invloed op de aanwezigheid van vogels en zeezoogdieren, omdat zij voor hun voedsel afhankelijk zijn van de bodemdieren. De aanwezigheid van al deze dieren dragen dus bij aan de unieke ecologie van het Schelde-estuarium. Door beter te begrijpen hoe allerlei factoren invloed hebben op verschillende dieren uit de voedselketen, houden we de Scheldenatuur in optimale conditie.

In 2005 liep Qatarees containerschip Fowairet vast op de plaat van Ossenisse. Op weg naar de haven van Antwerpen kreeg het schip te maken met een sterke dwarsstroming. Die wisselt ook nog eens op enkele kilometers 180° van richting (een ‘neer’). Dit treedt met name op bij giertij: een extreem sterk springtij wat jaarlijks meerdere keren voorkomt. Zo’n sterke verandering in stroming van ongeveer 2,5 tot 5 knopen kan schepen verrassen. Met een goede informatievoorziening en betrouwbare voorspellingen blijft een veilige scheepvaart gewaarborgd op dit deel van de Westerschelde.

Vanuit de studio in Bergen op Zoom, thuishonk van de VNSC, zonden we dit jaar het Scheldesymposium digitaal uit. Met drie sprekers in de studio en nog een handvol via Zoom kwam een mooie uitzending tot stand. Een paar honderd betrokken deelnemers lieten ons weten waar ze zich bevonden, wat ze belangrijk vonden en welke vragen ze hadden via interactietool Slido. Zo konden we vragen direct in de uitzending behandelen. Met dit actieve publiek, onze betrokken sprekers en natuurlijk dagvoorzitter Ann De Bie kijken we terug op een mooi Schelde Live. Lees hier de terugblik en bekijk de verschillende items terug. 

Elk jaar publiceert de VNSC een magazine waarin je kunt lezen wat er speelt in en om het estuarium. Het jaar 2020 stond in het teken van allerlei concrete projecten. Ook maken we de balans op: waar staan de langetermijnperspectieven natuur en toegankelijkheid? Hoeveel nieuwe estuariene natuur is er aangelegd? Deze - wederom online - editie staat boordevol video’s van concrete projecten. 

De zeespiegel stijgt door de klimaatverandering. Dat heeft effect op de veiligheid, toegankelijkheid en natuurlijkheid van het Schelde-estuarium. Rijkswaterstaat onderzoekt met een praktijkproef in het mondingsgebied van het Schelde-estuarium hoe we met sedimentbeheer slim kunnen anticiperen op de zeespiegelstijging. Zo leren we ‘al werkend’ hoe en waardoor het sediment zich verplaatst en wat de gevolgen daarvan zijn voor de functies en het beheer van het Schelde-estuarium, inclusief zijn monding en kustgebied.

In de topics van mei 2017 kon je al lezen hoe de werkgroep Onderzoek & Monitoring werkt aan nog slimmer sedimentbeheer. Intussen zijn verschillende onderzoeken naar de huidige stortstrategie uitgevoerd, en met het oog op huidige ontwikkelingen ook nieuwe mogelijkheden onderzocht. In het bijzonder werd onderzocht wat het verspreidingsgedrag is van stortingen in diepe delen of ‘putten’ in de Schelde. De resultaten daarvan vormen input voor de nieuwe stortstrategie. Op 13 februari 2020 presenteerde de werkgroep de onderzoeksresultaten aan de stakeholders. Lees wat we leerden van onderzoek naar storten in diepe delen.

Hoewel het coronavirus veel zaken in de wereld platlegt, is het in de Hedwige-Prosperpolder bedrijvig.  De Vlaamse Waterweg nv startte in maart met het graven van een geulenstelsel in de Hedwigepolder. Door het mooie lenteweer loopt dit erg soepel.

Op 13 februari 2020 deelden onderzoekers hun inzichten over de toekomst van het Schelde-estuarium. Niet alleen kwam het Werkplan 2020-2023 aan bod, maar ook vertelden onderzoekers over hun bevindingen rond de stortingen in diepe delen van de vaargeul van de Westerschelde. Zo’n 30 betrokkenen bij de Schelde werden bijgepraat door team onderzoek en monitoring.