Nederland heeft als waterrijk land een unieke natuur. De keuzes voor de inrichting van Nederland hebben gevolgen voor die natuur, niet alleen vandaag maar ook in de verre toekomst. Daarom stelde het ministerie van Economische Zaken de Natuurambitie Grote Wateren op: een inspirerende toekomstvisie op een robuuste en duurzame natuur in de grote wateren in Nederland. De Natuurambitie kan beleidsmakers helpen om bij hun besluitvorming meer rekening te houden met de natuur.

Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden, waarin bepaalde diersoorten en hun natuurlijke leefomgeving worden beschermd om de biodiversiteit te behouden. Ook in het Schelde-estuarium liggen Natura 2000-gebieden.

Overstromingen in het Scheldebekken zijn zo oud als de rivier zelf. We weten bijvoorbeeld dat volledige dorpen in de middeleeuwen voorgoed verzwolgen werden door stormvloeden – water opgestuwd vanuit de zee. Maar ook de afvoer van grote hoeveelheden regenwater uit het binnenland kan voor veiligheidsproblemen zorgen. Daar komt nog bij dat de klimaatverandering de zeespiegel zal doen stijgen.

De Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie (VNSC) en het Waterbouwkundig Laboratorium (WL) organiseren op donderdag 17 november 2022 het Wetenschappelijk Scheldesymposium. Thema’s als ecologie, sediment en morfologie staan tijdens de dag centraal.

Het Scheldesymposium is terug! We zijn nog steeds 'en route': samen onderweg naar een vitaal en duurzaam Schelde-estuarium. Op 9 juni 2022 stromen verhalen, uitdagingen, oplossingen en bekende gezichten uit het netwerk van de Schelde voorbij tijdens het Scheldesymposium. We dragen allemaal bij aan de vooruitgang voor natuur, toegankelijkheid en veiligheid. Hoe we er komen? Die route bepalen we samen.

De stakeholders die rondom het thema toegankelijkheid de handen ineenslaan, zijn volop bezig met acties naar aanleiding van de systeemanalyse. Naast verkenningen komen nu ook de eerste onderzoeksresultaten binnen.

Terwijl er in de Hedwige-Prosperpolder wordt gewerkt aan nieuwe getijdennatuur, is het gebied ook het toneel van verschillende experimenten rond waterveiligheid, ook wel het Living Lab genoemd. Je kon al in het Scheldemagazine 2021 lezen wat er precies gebeurt. Onlangs vonden de laatste experimenten plaats. Ook was er hoog bezoek én stond het project vol in de kijker van de media.

Op dinsdag 1 februari 2022 organiseert Rijkswaterstaat een informatiebijeenkomst over nieuwe beheerplannen voor diverse Natura 2000-gebieden. Het gaat om zes gebieden in en om het Schelde-estuarium: de Oosterschelde, het Veerse Meer, de Westerschelde, de Vlakte van de Raan, de Voordelta en Grevelingen.

Het Kanaal Gent-Terneuzen (KGT) is een belangrijke verbinding tussen de havens van Gent en de Noordzee. Door de droge zomers in 2018, 2019 en 2020 zakte het waterpeil meermaals tot onder het alarmniveau, en loopt de zoutconcentratie op doordat de aanvoer van zoet water daalt. Tegelijkertijd neemt de scheepvaart alleen maar toe en openen zeesluizen daardoor vaker hun sluisdeuren. Daardoor komt ook meer zout water het KGT binnen. In 2020 is de Werkgroep Droogte KGT gestart om de mogelijke gevolgen van de droogte te identificeren, en te bepalen welke maatregelen nodig zijn. De werkgroep onderzoekt de huidige impact van de verzilting van het kanaal is, wat bijkomende verzilting zou betekenen en wat de eventuele kantelpunten voor gebruiksfuncties van het kanaal zijn. 

Waterschap Hollandse Delta heeft in samenwerking met Fugro, Deltares en het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) een innovatieve praktijkproef uitgevoerd om de sterkte van dijken op getijdenzand in relatie tot piping te onderzoeken. Die proef vond plaats in het ‘living lab’ in de Hedwigepolder, een testgebied voor onderzoeken naar waterveiligheid.

De Roadmap van de VNSC is omgezet in het Werkplan 2020-2023. Het team Onderzoek & Monitoring heeft op een rij gezet wat de doelen en acties zijn rond het onderzoeksprogramma van de VSNC voor 2021. Lees in sneltreinvaart wat er op welk thema op de planning staat.

Golven hebben een direct effect op de kwaliteit van habitats van bodemdieren (benthos) in de Schelde. Bij een hoge bodemschuifspanning (de kracht die ontstaat door de combinatie van stroming en golven) is er een grotere kans op erosie. Hierdoor kunnen bodemdieren wegspoelen. De aanwezigheid van bodemdieren heeft indirect ook invloed op de aanwezigheid van vogels en zeezoogdieren, omdat zij voor hun voedsel afhankelijk zijn van de bodemdieren. De aanwezigheid van al deze dieren dragen dus bij aan de unieke ecologie van het Schelde-estuarium. Door beter te begrijpen hoe allerlei factoren invloed hebben op verschillende dieren uit de voedselketen, houden we de Scheldenatuur in optimale conditie.