Langetermijnperspectief Natuur

De natuur in het Schelde-estuarium is zeldzaam. Vlaanderen en Nederland zetten daarom samen in op de bescherming en ontwikkeling ervan. In het kader van de Agenda voor de Toekomst hebben ze afgesproken om werk te maken van een gedragen visie op natuurontwikkeling. Een breed maatschappelijk draagvlak is immers onontbeerlijk om de veerkracht van de natuur op lange termijn te garanderen. Daarom heeft de VNSC samen met stakeholders in het Schelde-estuarium gewerkt aan een Langetermijnperspectief Natuur (LTP-N).

Deelnemers

De deelnemersgroep van LTP-N bestaat uit vertegenwoordigers vanuit landbouw, natuur, recreatie, burgerinitiatieven, havenbedrijven, kennisinstituten, overheden en de VNSC.

Systeemanalyse

Stakeholders en VNSC hebben samen een systeemanalyse van de toestand van de natuur gemaakt: hoe werkt het estuarium, hoe ontwikkelen de planten en dieren zich en kunnen we die ontwikkelingen verklaren? De inhoud kreeg gestalte vanuit vier thema’s: Waterkwaliteit, Waterbeweging en Morfologie, Leefgebieden en Flora & Fauna. Die gezamenlijke kennis is benut bij het vaststellen of de natuur robuust en veerkrachtig is. Dit is gebeurd door middel van gezamenlijk feitenonderzoek, ook wel ‘joint fact finding’ genoemd. De systeemanalyse is in april 2019 afgerond en is hieronder te downloaden.

Bekijk de systeemanalyse

Advies aan de VNSC

De systeemanalyse heeft geresulteerd in een advies aan de VNSC over de vervolgaanpak van het LTP-N. Het advies omvat een beschrijving van de toestand en de ontwikkeling van de Scheldenatuur en de betekenis ervan voor de langetermijndoelstelling van de VNSC om robuuste en veerkrachtige Scheldenatuur te ontwikkelen. Het advies is in april 2019 afgerond en is hieronder te downloaden.

Download het advies

Werkbijeenkomsten

Op basis van de systeemanalyse en het advies is toegewerkt naar het Langetermijnperspectief Natuur. Samen met stakeholders stelden we vast wat belangrijke elementen zijn van de (toekomstige) natuur in het Schelde-estuarium. Hoe kunnen we die behouden, versterken of laten ontstaan? En wat betekent dat voor bijvoorbeeld de landbouw of scheepvaart? Verschillende belangen en perspectieven werden besproken. De verslagen van de werkbijeenkomsten zijn hieronder te downloaden.

Download het verslag van de werkbijeenkomst op 13 juni 2023

Download het verslag van de werkbijeenkomst op 26 oktober 2023

Download het verslag van de werkbijeenkomst op 27 februari 2024

Proces Langetermijnperspectief Natuur afgerond

In het kader van de Agenda voor de Toekomst hecht de VNSC aan een breed gedragen perspectief op de natuur van het Schelde-estuarium. In mei 2023 is de tweede fase gestart van de stakeholdersparticipatie om tot een Langetermijnperspectief Natuur (LTP-N) te komen. De begeleiders hebben hiervan zorgvuldig verslag gedaan. Het verslag van bevindingen geeft feitelijke inzichten voor wat mogelijk en nodig is om de natuur in het Schelde-estuarium robuuster en veerkrachtiger te maken. Daarbij is het ook een weergave van de opvattingen van de verschillende stakeholders over mogelijke maatregelen. Uiteindelijk is er geen consensus bereikt tussen de stakeholders over de mogelijke maatregelen. Dat heeft ertoe geleid dat het verslag van bevindingen niet formeel is vastgesteld door de stakeholders. Wel leek er overeenstemming op de vergadering van de Schelderaad over een gezamenlijk advies aan het Ambtelijk College. Na dit overleg zijn er echter diverse schriftelijke reacties die duidelijk maken dat niet iedereen met dit advies in kan stemmen. Het Ambtelijk College heeft op 25 november kennisgenomen van het verslag van bevindingen, het conceptadvies van de Schelderaad en de briefwisseling van diverse leden van de Schelderaad met de voorzitter van de Schelderaad na het overleg.

Kern van het verslag

De Scheldenatuur is onvoldoende robuust en veerkrachtig. Dit is ontstaan doordat de dimensies van het estuarium uit balans zijn geraakt: door menselijke ingrepen is het dieper en smaller geworden. De meest effectieve maatregel is om meer ruimte te creëren om de natuur van het Schelde-estuarium op lange termijn voldoende robuust en veerkrachtig te maken. Er is echter geen overeenstemming bereikt over hoe die extra ruimte gecreëerd moet worden. De deelnemers hebben wel overeenstemming bereikt over de vraag wat robuuste en veerkrachtige natuur is, dat de waterkwaliteit verder moet verbeteren en dat het idee van wisselpolders verder verkend kan worden. De inhoudelijke opbrengst van het LTP-N neemt de VNSC mee bij de herijking van de Langetermijnvisie 2030.

Hieronder is het verslag van bevindingen van degene die geparticipeerd hebben, te downloaden. Ook het conceptadvies van de Schelderaad en de briefwisseling van Schelderaadleden met de voorzitter naar aanleiding van dit advies zijn toegevoegd.