Tien jaar Schelderaad: een terug- en vooruitblik met voorzitter Frans Weekers

Dit jaar vieren we het tienjarig bestaan van de Schelderaad. De Schelderaad werd in het leven geroepen op 15 april 2014, met een instellingsbesluit dat ondertekend werd door het Politiek College van de VNSC. Dat bestond destijds uit Nederlands minister Schultz van Haegen en Vlaams minister Crevits. We staan het komende jaar uitgebreid stil bij dit mooie jubileum. De heer Weekers, sinds 2020 voorzitter van de Schelderaad, vertelt over zijn ervaringen van de afgelopen jaren en blikt vooruit op de komende tien jaar: "Alle partners voelen nu het vertrouwen om met elkaar in gesprek te blijven. Hiermee hebben we een sterk fundament om samen na te denken over de uitdagingen en de toekomst van het Schelde-estuarium."

Wat doet de Schelderaad?

De Schelderaad komt minstens twee keer per jaar samen, voorafgaand aan de vergaderingen van het Ambtelijk College van de VNSC. De belangrijkste uitdaging van de Schelderaad en VNSC is om proactief samen te werken aan een Agenda voor de Toekomst voor de ontwikkeling van een robuust en vitaal Schelde-estuarium.

De Schelderaad beschikt over de mogelijkheid om eventueel formele adviezen uit te brengen aan de VNSC. Een speerpunt in de samenwerking tussen de VNSC en de Schelderaad is het verkrijgen van overeenstemming over de toestand van het Schelde-estuarium, op het gebied van veiligheid, toegankelijkheid en natuurlijkheid. Dat gebeurt aan de hand van de onderzoeksprogramma’s van de Agenda voor de Toekomst. ‘Joint fact finding’ staat dan ook centraal: consensus bereiken over de wetenschappelijke feiten waarop de vaststelling van die toestand is gebaseerd.

Joint fact finding is met name ook aan de orde bij de uitwerking van de langetermijnperspectieven Natuur en Toegankelijkheid. Weekers zegt hierover: “De Schelderaad is uniek: we delen proactief kennis met elkaar en vormen samen een beeld van de uitdagingen voor het Schelde-estuarium. Zelfs als het gaat om lastige thema’s, zoals het langetermijnperspectief Natuur. Dit is van essentieel belang voor vervolgdiscussies over beleid en maatregelen.”

Samenstelling van de Schelderaad

In de Schelderaad zitten regionale en lokale overheden, havens, werkgevers en landbouw- en milieuorganisaties. Het voorzitterschap en het secretariaat van de Schelderaad (Hans Mooren) zijn in handen van het Secretariaat-Generaal van de Benelux Unie, dit zorgt ervoor dat het platform onafhankelijk blijft. VNSC-secretarissen en experts nemen als waarnemer deel aan de vergaderingen.

Een terug- en vooruitblik

Weekers is sinds 2020 voorzitter van de Schelderaad. Hij kijkt met een positief gevoel terug op de afgelopen vier jaar, alhoewel de eerste twee jaar uitdagingen kenden: “De eerste twee jaar van mijn voorzitterschap werden gehinderd door de coronabeperkingen: fysiek bij elkaar komen was niet mogelijk. Voor een stakeholdersoverleg met verschillende partijen, belangen en culturen is dit suboptimaal. Op het moment dat we elkaar in de ogen konden aankijken, merkten we direct dat de bijeenkomsten constructiever werden.”

Met de afgelopen jaren nog vers in het geheugen blikt Weekers vooruit op de komende tien jaar: “Verzilting, klimaatverandering, de stijging van de zeespiegel, landbouw: de uitdagingen voor het Schelde-estuarium zijn groot. Voor de komende jaren is het mijn wens om samen grote stappen te zetten binnen deze thema’s. Tegelijkertijd heb ik er begrip voor dat dit voor sommige betrokken partijen tijd kost.” Weekers ziet dit proces vol vertrouwen tegemoet: “Er wordt waarschijnlijk veel gevraagd van de mensen en het gevoel van urgentie zal door de grote opgaves met de jaren toenemen. Met genoegen constateer ik dat de deelnemers binnen de Schelderaad met passie en respect met elkaar in gesprek zijn en gaan. Ook voel ik de creativiteit: men is bereid om verder te kijken dan de gebaande paden. Ik heb er daarom alle vertrouwen in dat we met ons participatieve proces draagvlak creëren om de uitdagingen samen te ondervangen en we de eerdergenoemde grote stappen kunnen zetten.”

Meer weten over de Schelderaad? Je leest het hier.