Agenda voor de Toekomst: de tussenbalans

Twee jaar intensief onderzoek achter de rug, nog twee jaar voor de boeg: hoe gaat het intussen met het eerste onderzoeksprogramma van de Agenda voor de Toekomst? Dit jaar brengt de VNSC de stand van zaken onder de aandacht met diverse communicatie-initiatieven. Met bijzondere aandacht voor de wensen en belangen van de stakeholders.

Eind 2013 stelde de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie haar Agenda voor de Toekomst op. Uit onderzoek was immers gebleken dat het Schelde-estuarium duurzame oplossingen nodig heeft om de uitdagingen van de toekomst aan te pakken. Zo stond het ook in de aanbevelingen van de eerste valuatie van het verdrag Beleid en Beheer. Dat verdrag hadden Nederland en Vlaanderen in 2005 opgesteld om hun samenwerking in het Schelde-estuarium nog beter op elkaar af te stemmen. Het trad eind 2008 in werking en wordt om de vijf jaar geëvalueerd.

Schelderaad

De Agenda voor de Toekomst ging in 2014, na die eerste evaluatie, van start met een eerste onderzoeksprogramma voor vier jaar. Anno 2016 zijn we halverwege. De kerngroep Onderzoek en Monitoring van de VNSC, die instaat voor het integrale onderzoeksprogramma binnen de VNSC, grijpt die gelegenheid aan om een tussenbalans op te maken. Een heel jaar lang zijn er bijzondere communicatieacties gepland met als doel om de resultaten van het onderzoek toegankelijk te maken: voor het brede publiek, maar vooral ook voor de belanghebbenden in de Schelderaad.

De Schelderaad, het officiële adviesorgaan van de VNSC, is het forum voor alle stakeholders in het Schelde-estuarium. Ze brengt onafhankelijke adviezen uit, waarmee de VNSC rekening houdt in haar werking. Voordat de VNSC verdere beslissingen neemt over het beleid en beheer van het Schelde-estuarium, wil ze het met haar stakeholders eens raken over de feiten. Daarvoor is de Schelderaad het ideale forum.

Tussentijdse resultaten

“Het eerste onderzoeksprogramma van de Agenda voor de Toekomst neemt zeker vier jaar in beslag”, zegt Joost Backx, senior adviseur bij Rijkswaterstaat en Nederlands voorzitter van de kerngroep Onderzoek en Monitoring. “De onderzoeken lopen nog volop, maar eind vorig jaar kregen we al enkele resultaten binnen. Dit jaar verwachten we nog meer resultaten. Daar willen we nu al over communiceren, zelfs al zijn nog niet alle bevindingen definitief. Dat hebben we zo afgesproken met de Schelderaad toen we het onderzoeksprogramma lanceerden.”

De afgelopen jaren heeft de VNSC flink aan het draagvlak voor haar onderzoek gebouwd. De Schelderaad werd regelmatig geïnformeerd over belangrijke onderzoeksthema’s, en experts uit de kerngroep Onderzoek en Monitoring kwamen toelichting geven tijdens de vergaderingen. Onderzoek is ook een vooraanstaand thema op het jaarlijkse Scheldesymposium, waar de VNSC een nog breder publiek bereikt. Waarom dan nog meer communiceren? Youri Meersschaut, celhoofd Milieu en Informatica bij het departement Mobiliteit en Openbare Werken en Vlaams voorzitter van de kerngroep Onderzoek en Monitoring: “We merken toch dat heel wat belanghebbenden concretere info en snellere updates verwachten. Omgekeerd is de VNSC ook vragende partij om meer input te ontvangen vanuit de Schelderaad. Net daarom hebben we beslist de communicatie over het onderzoek in 2016 fors op te schroeven.”

Informatie uit de eerste hand

Zo organiseert de kerngroep Onderzoek en Monitoring vanaf dit jaar twee vergaderingen waar stakeholders aan kunnen deelnemen. Op die manier krijgen ze de belangrijke informatie over onderzoek en monitoring uit de eerste hand. Een eerste bijeenkomst, in maart, is intussen achter de rug. De volgende zal plaatsvinden in het najaar. De tussenbalans zal centraal staan tijdens de vergaderingen van de Schelderaad dit jaar en wordt ook het thema van het Scheldesymposium in november. Maar er is meer. Youri Meersschaut: “Op de website van de VNSC komen projectfiches met de stand van zaken van de projecten. En de nieuwe digitale publicatie Scheldetopics, die expliciet focust op onderzoek, is natuurlijk ook een manier om de tussenbalans onder de aandacht te brengen.”

“Getijslag, zoetwater en natuur: dat zijn de thema’s die de stakeholders behandeld willen zien in de tussenbalans.”

Luc Willems

De eerste samenkomst voor de leden van de Schelderaad vond plaats op 17 maart. Luc Willems, voorzitter van de Schelderaad, is positief: “De VNSC heeft een eerste tussenbalans gegeven bij de lopende projecten. Het was een geanimeerd gesprek met de stakeholders, die aangaven op welke onderdelen zij een meerwaarde kunnen bieden. Ze schoven drie grote thema’s naar voren: de invloed van de getijslag, zoetwater en natuur. Op de volgende vergaderingen gaan de experts van de VNSC en de stakeholders daarover in gesprek. De resultaten van de studies dienen zich binnenkort aan. Die moeten dan vertaald worden in beleidsmaatregelen. Een goede communicatie tussen de VNSC en de Schelderaad blijft cruciaal als we onze rol als adviesplatform naar behoren willen vervullen.”

De stap naar maatregelen

De eerste echte maatregelen zal de VNSC pas uitstippelen bij de volgende evaluatie van het verdrag Beleid en Beheer in 2018. Youri Meersschaut: “Die maatregelen zullen gestoeld zijn op het onderzoek dat we nu voeren. De nauwe betrokkenheid van de Schelderaad bij de onderzoeken vergroot de kans op een breed draagvlak: niet alleen voor het onderzoek, maar ook voor de maatregelen die eruit voortvloeien.”