Volg nu zelf hoe gezond de Schelde is
Hoe gezond is de Schelde? Dat kun je zelf volgen via de website van LIFE Sparc. Deze bevat een kaart die laat zien hoe warm, zuurstofrijk en zout het water van de rivier is.
Gemiddelden
Op de kaart van LIFE Sparc kun je op een pin klikken om te zien hoe het op verschillende plekken met het water is gesteld. Ook kun je de actuele gegevens vergelijken met de maandgemiddelden; hoe warm is het water gewoonlijk in deze maand? Bevat het water op dit moment minder zuurstof dan gemiddeld? Zo kun je zelf in de gaten houden hoe gezond de Schelde is.
Op verschillende plaatsen in de Schelde meten sensoren gegevens van de rivier. De drie belangrijkste parameters om de waterkwaliteit te beoordelen zijn temperatuur, zuurstof en zoutgehalte. Door te kijken naar deze drie elementen, weten wetenschappers hoe het Schelde-estuarium er aan toe is. Je kunt nu live met ze meekijken: elke twee uur worden de gegevens geactualiseerd.
Seizoenstemperaturen
Wat betekenen de cijfers voor het leven in de Schelde? Hoe warm of koud mag het water eigenlijk zijn? Elk seizoen heeft een maximale watertemperatuur. In de winter is dit maximaal 8°C, in de lente 15°C, in de zomer 21,5°C en in de herfst 17°C. Als het water warmer wordt dan deze temperaturen, kan dit negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van het ecosysteem.
Gevolgen temperatuurveranderingen
De gemiddelde watertemperatuur in de rivieren neemt toe. Dat kan ervoor zorgen dat sommige vissoorten volledig verdwijnen of juist sterk toenemen. Dat brengt het evenwicht van de voedselketen uit balans. De kwabaal, een kabeljauwachtige vis, loopt bijvoorbeeld al het risico om te sterven bij 21°C. Als de temperatuur boven de 30°C stijgt, overleven de meeste inheemse zoetwatervissen dat niet.
Naast sterfte kan temperatuurverandering ook leiden tot veranderingen in het gedrag. Temperatuur is namelijk voor veel dieren een signaal om te gaan trekken of zich voort te planten. Dit kan leiden tot een afname van biodiversiteit.
Zoutgehalte
Zoutgehalte speelt een belangrijke rol voor de kwaliteit van het water en het leven in en rond de Schelde. Zo is de maximale zuurstofopname lager bij een stijgend zoutgehalte in het water. Ook heeft het zoutgehalte invloed op de manier waarop planten en dieren chemische stoffen opnemen. Een sterke verandering in zoutgehalte kan gevolgen hebben voor flora en fauna in en langs de rivier. Zo hebben wilgen en biezen een beperkte tolerantie voor zout en worden ze in zoutere gebieden verdrongen door rietplanten.
Zuurstofwaarden
Zonder zuurstof is er geen leven mogelijk, ook niet onder water. Het is daarom belangrijk dat de zuurstofwaarden van het water van de Schelde rond de 5 milligram per liter blijven. Zit er minder dan 2,5 mg/l zuurstof in het water, dan zullen de organismen die op de bodem leven, zoals weekdieren en schelp- en schaaldieren, sterven.
Dankzij de metingen van die monitoringsprogramma’s kunnen wetenschappers de evolutie van de Schelde en haar omgeving in kaart brengen en nagaan of het Schelde-estuarium voldoet aan de Vlaamse en Europese regelgeving. De metingen zijn een belangrijke bron van informatie voor wetenschappers en beleidsmakers. Overheden kunnen op basis van de verzamelde gegevens het rivierbeheer aanpassen of versterken.
Kijk zelf mee!
Wil jij weten hoe het gaat met de gezondheid van het Schelde-estuarium? Neem dan een kijkje op de website van LIFE Sparc, en kijk mee.