16 juni 2020

Systeemanalyse Langetermijnperspectief Toegankelijkheid afgerond

De locatie en toegankelijkheid van een haven zijn belangrijke factoren die bijdragen aan het succes van de haven. Om de toegankelijkheid van de havens in het Scheldegebied in kaart te brengen en de te verwachten knelpunten te identificeren heeft de VNSC samen met de Permanente Commissie en een breed scala aan stakeholders een systeemanalyse gemaakt. De analyse is onderdeel van de Roadmap 2019-2023 van de VNSC en is in juni 2020 afgerond. Je kunt hem hieronder te downloaden.

Containerschip vaart op de Schelde.
Foto: Anita Eijlers.

Werkwijze

De systeemanalyse is uitgevoerd op basis van een gezamenlijk feitenonderzoek waarin de beschikbare kennis werd samengebracht om tot gedragen conclusies te komen. Eind 2018 vond de eerste workshop plaats met zo’n 40 vertegenwoordigers van zowel Vlaamse als Nederlandse overheidsorganisaties, de Scheldehavens, vakorganisaties, natuurorganisaties, rederijen en nautisch dienstverleners. Vervolgens werden er twee verdiepende workshops georganiseerd om beter inzicht te krijgen in de te verwachten knelpunten. In de derde en laatste workshop is het conceptrapport gepresenteerd en hebben de stakeholders de ruimte gekregen om feedback te geven. De Schelderaad heeft een positief advies uitgebracht en begin juni is de systeemanalyse vastgesteld door de VNSC en de Permanente Commissie.

Een blik op de toekomst

Het rapport schetst vanuit verschillende aspecten van toegankelijkheid de situatie zoals die nu is, en werpt een blik op de toekomst tot 2050. Welke ontwikkelingen hebben mogelijk gevolgen voor de toegankelijkheid van het Scheldegebied? Welke knelpunten ontstaan er in de toekomst en welke kansen zijn er om hierop in te spelen? Uit het rapport blijkt dat de schaalvergroting, in zowel de zeevaart als de binnenvaart, een van de belangrijkste ontwikkelingen is. Hierdoor komen er steeds meer grote schepen naar het gebied. Tegelijkertijd ontstaat er ruimtelijk druk door de verschillende doeleinden waarvoor het Scheldegebied gebruikt wordt. Kruisende infrastructuren zoals bruggen kunnen (tijdelijk) voor hinder zorgen. Door de dynamische morfologie verondiepen geulen, en door klimaatverandering schommelt het waterpeil. En nieuwe technologieën zoals smart shipping zorgen voor uitdagingen.

Knelpunten

De knelpunten die naar voren komen uit de systeemanalyse kunnen verdeeld worden over drie clusters, waarbij de rode draad het ontbreken van voldoende en adequate kennis is. Er ontbreekt kennis over de ontwikkeling van de afmetingen van de marginale scheepvaart, over de vlotheid van het verkeer en over nieuwe ontwikkelingen zoals smart shipping en de mogelijke impact hiervan op de technische en externe veiligheid. Omdat er op de lange termijn nog veel onduidelijk is pleiten de stakeholders in het rapport voor het inzichtelijk maken van de impact van de ontwikkelingen in het gebied.

Vervolg

In het afgelopen traject identificeerden de stakeholders gezamenlijk knelpunten en deden aanbevelingen. Die worden uitgewerkt in een Plan van aanpak. Dat Plan van aanpak moet dit najaar worden goedgekeurd door de VNSC. De werkgroep werkt daarbij nauw samen met de Permanente Commissie en de werkgroep Langetermijnperspectief-Natuur om gezamenlijke uitdagingen en belangen aan elkaar te verbinden.

Download hier de Systeemanalyse Langetermijnperspectief Toegankelijkheid (pdf).