De Demer mag weer kronkelen in Aarschot
Op dinsdag 26 mei 2020 werd de afgesneden meander tegenover kasteel Nieuwland in Aarschot opnieuw aangesloten op de Demer. De rivier volgt nu weer haar natuurlijke traject. De ingreep is onderdeel van het Sigmaplan en heeft als doel om de Demervallei te wapenen tegen de gevolgen van klimaatverandering.
Overstromingen en verdroging bedreigen de Demervallei. Daarom herstelt het Sigmaplan op termijn tientallen afgesneden rivierbochten. Een jaar geleden verbonden voor het eerst een oude meander met de Demer in Vinkenberg, op de grens tussen Diest en Scherpenheuvel-Zichem. Nu werd ook de meander aan de overkant van de tegenover het kasteel van Nieuwland in Aarschot opnieuw verbonden. De werkzaamheden worden uitgevoerd door De Vlaamse Waterweg nv en Natuur en Bos van de Vlaamse overheid. Langs de meander loopt het fiets- en wandelpad nu gewoon door.
Klaar voor verbinding
Bart van der Aa, projectleider bij Natuur en Bos: ”Een rivier met natuurlijke kronkels vangt meer water op, maar voert het ook trager af. Dat helpt om de verdroging van de vallei tegen te gaan. Daarbovenop zorgt de extra beweging in de meander voor meer zuurstof in het water. Dat komt het visbestand ten goede. Het stuk grond binnen de oude rivierbocht hebben we vrijgemaakt om het open valleilandschap te herstellen.”
Klimaatbuffer
Omwille van de toenemende droogteproblematiek, zijn ingrepen zoals hier in de Demervallei broodnodig. Patrick Meire, bioloog en waterhuishoudingexpert van de Universiteit Antwerpen: “De afgelopen jaren waren de zomers ook al zeer droog, maar dit jaar is de situatie nu al zorgwekkend, en dat belooft weinig goeds voor de zomer. Door opnieuw water door de meanders te sturen en drempels aan te leggen in de Demer, zorgt het Sigmaplan voor een verhoging van het grondwaterpeil in de vallei. Dat komt de natuur en de landbouw ten goede.”
Recent startten de werken om een derde meander, op het grondgebied van Rotselaar, aan te takken op de Demer. In een uitgestrekt projectgebied van 2500 hectare tussen Werchter en Diest worden de komende jaren nog tientallen oude Demermeanders opnieuw met de rivier verbonden. Intussen bekijken De Vlaamse Waterweg nv en Natuur en Bos welke noodmaatregelen genomen kunnen worden om het waterpeil te verhogen en de droogteproblematiek snel aan te pakken.
Fietsen, wandelen, kajakken
“De Demervallei is een mooi voorbeeld van de manier waarop we waterveiligheid, natuurontwikkeling en recreatie kunnen combineren”, zegt Klaas Rykaert (De Vlaamse Waterweg nv). “We maken de omgeving meer weerbaar voor de gevolgen van de klimaatverandering. Tegelijk ontstaat er een prachtig landschap om in te fietsen, te wandelen of te kajakken – allemaal veilige activiteiten bovendien in tijden van coronamaatregelen.”
Meer info vind je op www.sigmaplan.be/demervallei