18 april 2018

Archeologen vinden vroegmiddeleeuwse graven bij Sigmawerken in Durmevallei

Bij het archeologisch onderzoek in Elversele (Temse) ontdekte een team van archeologen 47 graven uit de vroege middeleeuwen, een uitzonderlijke vondst in Vlaanderen!

Archeologische opgravingen, zand
Foto: Dirk Wollaert, Ex situ

Bijzondere ontdekking

Een team van archeologen deed een bijzondere ontdekking tijdens een onderzoek dat de Sigmawerken voorafging. Uit het vooronderzoek in juni 2017 bleek al dat de ondergrond in Elversele (Temse) sporen van vele eeuwen bevat, onder meer van de prehistorie en de Romeinse tijd. De Durme is steeds een trekpleister geweest voor mens en dier. Op een kleine zandrug vonden archeologen bij verder onderzoek afgelopen winter een grafveld van 32 bij 18 meter met 47 graven en grafgiften uit de Merovingische periode. Het dateert uit de zevende eeuw, zo blijkt uit de vele grafgiften.

Grafgiften

De Merovingers heersten van de vijfde tot de achtste eeuw in onze contreien. Mannen, vrouwen en kinderen werden individueel begraven, meestal in een houten grafkamer of in een kist in een grafkuil. De dode kreeg heel wat geschenken mee voor de reis naar het hiernamaals. In Klein Broek kwamen tal van sieraden zoals kralen, amuletten en mantelspelden aan de oppervlakte, maar ook zwaarden, dolken, schilden en messen. De zure zandgrond tastte de grafgiften sterk aan, maar met röntgenfoto’s konden de voorwerpen worden geïdentificeerd. Van de graven zelf rest alleen nog een afdruk, een ‘lijkschaduw’ in het jargon.

Verder onderzoek

Een grafveld uit die periode wordt zelden aangetroffen in Vlaanderen. De vindplaats bevat een schat aan informatie over de grafrituelen, status en cultuur van de vroege middeleeuwers. Het terreinwerk is nu afgerond. De grafgiften worden zorgvuldig geconserveerd terwijl de archeologen een antwoord formuleren op tal van onderzoeksvragen. De Universiteit Gent en de Vrije Universiteit Brussel engageren zich voor verder onderzoek op deze unieke site.

“We zijn gestoten op een restant van onze rijke geschiedenis”, zegt Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Ben Weyts. “Onze investeringen in meer waterveiligheid creëerden al meerwaarde voor de natuur en het toerisme, maar werpen nu ook vruchten af voor ons erfgoed. Ik ben zeer benieuwd welke geheimen deze Merovingers nog zullen prijsgeven”.

Opbouw ringdijk

In Klein Broek zijn de werken van het Sigmaplan sinds het voorjaar van 2017 aan de gang. Klein Broek maakt samen met Groot Broek (aan de westkant van de Mirabrug) deel uit van een ontpolderingsproject aan de Durme. Nog tot 2020 investeert De Vlaamse Waterweg nv in de infrastructuur voor deze gebieden.