13 juli 2020

Scheldemonitor 2.0: data uit de Schelde voor iedereen

In juni lanceerde het VLIZ een vernieuwde website voor de Scheldemonitor. Op dit platform vind je ruwe data, datavisualisaties, kaarten, literatuur en meer over allerlei thema’s die spelen in het Schelde-estuarium. Projectmanager Jelle Rondelez (VLIZ) nam ons mee in het nieuwe platform.

Luchttekening van de Schelde met het woord 'Scheldemonitor'erop

In 2004 richtte het VLIZ een platform op om datasets te delen. De simpele html-website richtte zich toen vooral op onderzoekers en bood niet veel informatie rond de data. Rond 2010 werd de website herzien en een nieuw platform gelanceerd. Die is langzaam uitgebouwd tot de vernieuwde Scheldemonitor anno 2020: een toegankelijk portaal om data uit de schelde te bekijken, kant en klare data-visualisaties te downloaden of in te zien en meer informatie over die datasets te verkrijgen.

Vragen van niet-onderzoekers

“We kregen steeds vaker vragen binnen via de kanalen van het VLIZ en ons emailadres,” vertelt Jelle. “Mensen die bijvoorbeeld in de buurt van de Schelde wonen die naar aanleiding van het nieuws meer wilden weten over een bepaalde grondstof in het water. Dit soort vragen kunnen bezoekers met het nieuwe platform veel gemakkelijker zelf beantwoorden, omdat de informatie beter vindbaar is met meer visualisatie en betere begeleidende teksten.” Waar mogelijk verwijst de Scheldemonitor ’t liefst door naar gespecialiseerde bronnen.’ 

Met ruwe data kunnen niet-onderzoekers namelijk lastig conclusies trekken. En data interpreteren zonder expertise kan leiden tot misverstanden. Jelle: “Daarom publiceren we tools die die interpretatie voor je doet: in de vorm van een kaart, of een grafiek. Een paar van die tools worden nog ontwikkeld, maar de geoviewer (kaartenfunctie) stond allang online. Hij was alleen niet zichtbaar, maar op de nieuwe website staat hij prominent op de homepage.” De kaarten kun je downloaden of in je eigen GIS-programma inladen. Zo wordt het gemakkelijk om data in te zien en te begrijpen.

Een ecotopenkaart met uitgebreide legenda. Op deze Ecotopenkaart zijn twee informatielagen meegenomen: een fysiotopenkaart en een geomorfologische kaart. Ook staan in de tekst op de kaart de bronnen beschreven: MONEOS, Van Brackel et al. (2012), beeldmateriaal van De Vlaamse Waterweg uit 2016, true colour orthofoto's van GDI-VLaanderen van AGIV uit 2016 en 2017.
Een ecotopenkaart met twee informatielagen: een fysiotopenkaart en een geomorfologische kaart, inclusief bronnen.

Interactieve apps

Op dit moment wordt gewerkt aan meer functionaliteiten die stap voor stap in het platform worden geïntegreerd, vertelt Jelle. “We maken bijvoorbeeld een tool gebaseerd op de scripts van onderzoekers, zodat je die data kunt visualiseren in interactieve apps. Met behulp van een paar drukken op de knop of filters kun je dan zelf grafieken genereren.” Volgens hem is dat handig voor niet-specialistische gebruikers én onderzoekers.

Jelle is trots op de nieuwe jas van de site. “We sluiten aan bij de herkenbare huisstijl van de VNSC en hebben de wensen vanuit zowel het VLIZ als de VNSC goed vertaald in dit nieuwe design. De nieuwe homepage geeft een heel duidelijk overzicht van alle tools. Dat is echt veel toegankelijker dan op de vorige site.” Daarnaast is hij blij met de nieuwe techniek. “We kunnen supersnel verzoeken omzetten in aanpassingen voor een evenement of een specifieke vraag. De Scheldemonitor is nu gebruiksvriendelijker en transparanter, en richt zich op een veel breder publiek. Het is een platform voor iedereen, niet alleen voor experts en onderzoekers.”